Sơ cứu/nối/Sơ-cứu là gì?

Các chương sách Sơ-cứu  

---

Lời nói đầu — Một số vấn-đề — Xem xét tình hình & Một số hỗ trợ cơ bản để duy trì sự sống — Secondary Assessment — Circulatory Emergencies

Respiratory Emergencies — Soft Tissue Injuries — Bone & Joint Injuries — Environmental Illness & Injury

Medical Conditions & Poisoning — Advanced Topics — Appendices — Meta content

Sơ-cứu là gì?

Biểu-tượng Sơ-cứu của ISO

Sơ-cứu (danh-từ) là việc cung-cấp tức thì các hỗ-trợ y-tế cho một người bị thương hoặc bị bệnh. Sơ-cứu thường được thực-hiện bởi những người không chuyên, trong phạm-vi trình-độ hạn-chế cho đến khi vết thương hoặc tình-trạng sức-khỏe được cải-thiện (như đứt tay, thâm tím, bỏng rộp...) hoặc đến khi bác- sĩ đến.

Quy-tắc 3G

Các tôn-chỉ của việc sơ-cứu được tóm gọn trong 'Quy-tắc 3G'. Ba điểm này là kim-chỉ-nam cho mọi hành-động của một sơ-cứu-viên.

• Giữ mạng sống
• Giảm chấn-thương thêm
• Gia tăng khả-năng bình-phục

Tìm sự giúp-đỡ bên ngoài

Một biển-báo ở Israel: 'First aid' (Sơ-cứu) ở bên trái, 'Children's pool' (hồ bơi trẻ con) ở bên phải.

Phần lớn sơ-cứu-viên chỉ có một lượng kiến-thức y-tế hạn-chế. Do đó, trong tình-huống khẩn-cấp, việc ĐẦU TIÊN cần phải làm là tìm người có chuyên-môn hỗ- trợ. Điều này có thể thực-hiện bằng cách tự gọi điện, hoặc nhờ những người xung-quanh gọi giúp tới một số điện-thoại khẩn cấp. Ở nhiều nơi, số này là 9-1-1. Ở EU, số này là 1-1-2. Hệ-thống thông-tin di-động toàn cầu (GSM) chọn 1-1-2 là số điện-thoại khẩn cấp chuẩn, nên số này có thể được sử-dụng ở hệ-thống GSM, ngay cả ở Bắc Mỹ. Tại Vương-quốc Liên-hiệp Anh và Bắc Ireland và Cộng-hòa Ireland, các số 911, 112 và 999 đều sử-dụng được.

Nếu không thể gọi điện-thoại, hãy cố tìm xem có ai có chuyên-môn y-tế ở gần đấy không. Chỉ trong trường-hợp hoàn-toàn không thể tìm thấy chuyên-viên y-tế và nạn-nhân đang trong tình-trạng nguy-kịch thì mới làm sơ-cứu. Nguy-cơ gây thêm chấn-thương hoặc để cho nạn-nhân đau trong khi thực-hiện sơ-cứu có thể gây tác-hại nhiều hơn việc không làm gì cả mà chỉ đứng đợi bác-sĩ đến.

Ví-dụ: nếu nạn-nhân bị gãy tay thì tốt nhất nên gọi bác-sĩ đến, không nên sơ- cứu. Nếu nạn-nhân bị sặc nước thì nên tiến-hành CPR ngay lập tức (sau khi đã nhờ người khác gọi điện-thoại đến bệnh-viện)

Các số điện-thoại khẩn-cấp ở Việt-Nam

Quốc-gia	Cảnh-sát	Y-tế	Cứu-hỏa	Ghi-chú
Việt Nam	113	115	114

Cấp-cứu 115 có người trực hướng-dẫn cách sơ-cứu trong khi chờ xe cứu-thương đến.

Tại Sài-Gòn, cuộc gọi tới số 115 sẽ được nối thẳng tới khoa cấp-cứu ngoại- viện Bệnh-viện Cấp-cứu Trưng-Vương. "Với những bệnh-nhân chưa ở mức độ nguy- kịch, êkip có thể chuyển người bệnh đến nơi đăng-ký BHYT ban-đầu. Nếu nơi khám BHYT ban-đầu quá xa hoặc quá khả-năng điều-trị, người bệnh sẽ được chuyển đến Bệnh-viện Cấp-cứu Trưng-Vương hoặc một bệnh-viện khác. Còn khi người bệnh trong tình-trạng nguy-kịch sẽ được xe cấp-cứu đưa đến cơ-sở y-tế gần nhất, có khả-năng điều-trị tốt-nhất"

Theo phản-ánh, lực-lượng y-tế 115 có khi đến trễ, vô-trách-nhiệm . Do đó, nếu có điều-kiện, bạn nên gọi vào các số sau:

• Bệnh-Viện Hồng-Đức 3:
  • Địa-Chỉ: 32/2 Thống-Nhất, Phường 10, Quận Gò-Vấp,Sài Gòn.
  • Tel: 08. 3996 9999

Các số điện-thoại khẩn-cấp ở các nước khác

Châu Á

Quốc-gia	Cảnh-sát	Y-tế	Cứu-hỏa	Ghi-chú
Trung-Quốc	Tuần-tra: 110 Giao-thông: 122	120	119	Tai-nạn giao-thông - 122. 999 dùng chung cả 3 lĩnh-vực tại các thành-phố lớn.
Myanmar	199
Hồng-Kông	999			992 (số fax trên đường dây cố-định, tin-nhắn SMS trên điện-thoại di- động – sau này chỉ dành cho người khuyết-tật); 112từ điện-thoại di-động
Đài-Loan	110	119
Ấn-Độ	100	102	101	Cảnh-sát giao-thông - 103. 112
Indonesia	110	118/119	113	Tìm kiếm cứu-hộ - 115; Thiên-tai - 129; Điện - 123; Điện-thoại di-động và điện-thoại vệ-tinh - 112.
Iran	110	115	125	110 dùng chung, 112 cũng có thể gọi từ di-động
Israel	100	101	102	112 dùng chung cho di-động. 103 Điện-lực. 106 thành-phố
Nhật-Bản	110	119		Khẩn-cấp trên biển - 118.
Hàn-Quốc	112	119		Đường dây nóng an-ninh quốc-gia - 111; Phát-hiện gián-điệp - 113; Báo-cáo trẻ-em, người già, khuyết-tật, tâm-thần lang-thang, thất- lạc - 182; 114 kết-nối trực-tiếp đến nhà cung-cấp dịch-vụ.
Kuwait	777
Liban	112	140	175
Ma-Cao	999 318
Malaysia	999			Bảo-vệ thành-phố - 991; Cứu-hỏa - 994; 112 từ di-động.
Mông Cổ	102	103	101	100
Nepal	100/103		101
Oman	9999
Pakistan	15/1122	115	16	15/1122 dùng chung mọi lĩnh-vực. 112 dùng cho di-động.
Philippines	117			112 và 911 nối trực-tiếp đến 117. 112 và 911 gọi từ di-động. 117 nhắn tin từ di-động.
Qatar	999
Ả-Rập-Saudi	999	997	998	Cảnh-sát giao-thông - 993; Khẩn-cấp - 911, 112 hoặc 08
Singapore	999	995		Du-khách nước ngoài đến Singapore có điện-thoại đã chuyển vùng có thể quay số 112 hoặc 911 để kết-nối đến số trung-tâm.
Sri Lanka	119/118	110	111	Accident service - 11-2691111.
Thái-Lan	191	1669	199	Băng-Cốc - 1646, Cảnh-sát du-lịch 1155 (dùng tiếng Anh).

Châu Phi

Quốc-gia	Cảnh-sát	Y-tế	Cứu-hỏa	Ghi-chú
Chad	17		18
Djibouti	17		18
Ai-Cập	122	123	180	Cảnh-sát du-lịch - 126; Cảnh-sát giao-thông - 128; Điện-lực - 121; Gas - 129.
Ghana	191	193	192	999 dùng chung cả 3 lĩnh-vực.
Mali	17	15	18
Morocco	nội-hạt 19 toàn quốc 177	15	15
Nigeria	199	199	199	199 dùng chung cả 3 lĩnh-vực.
Nam Phi	10111	10177	10111	112 từ điện-thoại di-động.
Tunisia	197	190	198	Bảo-an quốc-gia - 193.
Rwanda	112
Uganda	999
Sudan	999	999	999	Cảnh-sát giao-thông 777777
Sierra Leone	019	999
Zambia	999	991	993	112 từ điện-thoại di-động.
Zimbabwe	995	994	993	999 dùng chung cả 3 lĩnh-vực.

Các chú thích

Lời nói đầu  

---

Các tác-giả — Cách đọc quyển sách này — Sơ-cứu là gì? — Các tổ-chức đào-tạo sơ-cứu