Sách Tam hoàng Ngũ đế/Phục Hy/Hà đồ
Theo như trong truyền thuyết, thì vào khoảng 5 nghìn năm trước. Lúc đó là thời vua Phục hy, đang đi tuần thú ở phương nam.Đi qua con sông hoàng hà, có con long mã hiện lên, với 55 dấu chấm đen trắng trên lưng. Sau đó ông về vẽ lại, rồi đặt tên cho bức vẽ này là Hà Đồ. Đến sau này, cũng từ bức vẽ này, phục hy vẽ thành Tiên Thiên Bát Quái. Bức vẽ hà đồ, có hình như bên dưới:
Nguyên lý của hà đồ
[sửa]Dùng các chấm để biểu thị tổ hợp thành, bao gồm từ 1 chấm đến 10 chấm.
- Tạo ra một tổ hợp đồ hình như sau . 5 vào 10 cấu thành trung cung. Với số lẻ là dương, màu trắng, đại diện cho Thiên số (sinh số). Còn số chẵn là Âm, màu đen, đại diện Địa số (thành số).
Âm dương Số Hà đồ Màu số Thiên Địa số Dương Các số lẻ 1,3,5,7,9 màu trắng Thiên số Âm Các số chẳn 2 4,6,8,10 màu đen Địa số
- Hà đồ lấy 10 số này tạo hợp thành 5 phương, ngũ hành, Âm Dương, tượng Thiên Địa.Phương pháp đồ hình, là lấy vòng trắng làm Dương, là Trời, là số lẻ. Còn chấm đen là Âm, là Đất, là số chẵn. Kèm theo đó là lấy Trời Đất hợp 5 phương, lấy Âm Dương hợp ngũ hành.
Phương hướng Chấm Hà Đồ Tứ tượng Ngũ hành Ở phương bắc Là 1 chấm trắng bên trong, 6 chấm đen bên ngoài. Tương ứng với Sao Huyền Vũ, ngũ hành thủy (tượng trưng cho nước). Ở phương đông Là 3 chấm trắng bên trong, 8 chấm đen bên ngoài. Tương ứng với Sao Thanh Long, ngũ hành là mộc (tượng trưng cho cây, gỗ). Ở phương nam 2 chấm đen bên trong, 7 chấm trắng bên ngoài. Tương ứng với Sao Chu Tước, ngũ hành là hỏa (tượng trưng cho lửa). Ở phương tây 4 chấm đen bên trong, 9 chấm trắng bên ngoài. Tương ứng với Sao Bạch Hổ, ngũ hành là kim (tượng trưng cho kim loại, vàng). Ở giữa (trung ương) 5 chấm trắng bên trong, 10 chấm đen bên ngoài ngũ hành là thổ (tượng trưng cho đất).
7 2 8 3 5,10 4 9 1 6