Bách khoa toàn thư Lịch sử/Tam quyền phân lập

Tủ sách mở Wikibooks

"Mô hình tam quyền phân lập" là một hình thức tổ chức chính trị, được áp dụng ở một số quốc gia trên thế giới, trong đó quyền lực được chia thành ba nhánh độc lập: lập pháp, thực thi và tư pháp. Mô hình này được xem là một cách để giữ cho các cơ quan chính trị độc lập và giúp ngăn chặn sự lạm quyền của một cá nhân hoặc một nhóm người.

Trong mô hình tam quyền phân lập, quyền lực lập pháp thuộc về các đại diện được bầu cử của người dân, chịu trách nhiệm với việc tạo ra pháp luật. Cơ quan thực thi pháp luật, bao gồm cả chính phủ và các cơ quan thực thi công lý, có trách nhiệm thi hành pháp luật và bảo vệ an ninh, trật tự công cộng. Còn cơ quan tư pháp, bao gồm các tòa án và cơ quan liên quan, có trách nhiệm giải quyết các tranh chấp pháp lý và kiểm soát các quyết định của cả hai cơ quan khác.

Mô hình tam quyền phân lập được coi là một trong những mô hình tổ chức chính trị hiệu quả nhất hiện nay, nhưng nó không hoàn toàn miễn nhiễm với những rủi ro. Ví dụ, trong một số trường hợp, cơ quan lập pháp có thể trở thành quyền lực chi phối và thực thi pháp luật có thể trở thành vũ khí để đàn áp quyền tự do của người dân. Tuy nhiên, với những cơ chế kiểm soát phù hợp, mô hình tam quyền phân lập có thể giúp đảm bảo trật tự và tự do cho người dân.