Wikibooks:Tủ sách mở Wikibooks là gì?
Trang này giúp xác định rõ những gì thuộc về Wikibooks và những gì không thuộc về nơi đây, đồng thời giúp phân biệt Wikibooks với các dự án Wikimedia khác. Chú ý, tuy cùng một trang web, nhưng Wikibooks độc lập với hai dự án Sách trẻ em và Nấu ăn, cho nên trang này sẽ không đề cập đến hai dự án đó mà là ở một trang khác.
Wikibooks làm gì?
[sửa]Về cơ bản mà nói, Wikibooks là bộ sưu tập các sách đem lại cho người đọc về tri thức, kỹ năng và kinh nghiệm. Từ đó mà có 3 kiểu sách cơ bản: sách giáo khoa, sách hướng dẫn và sách tài liệu. Các loại sách này đều có thể được sử dụng làm tài nguyên giảng dạy, học tập và nghiên cứu cho lớp học, hoặc cho các cá nhân muốn trau dồi thêm kiến thức và kỹ năng.
- Sách giáo khoa là loại sách cơ bản và là xuất phát điểm của Wikibooks tiếng Anh. Cuốn sách giáo khoa được thiết kế với mục đích dạy và học, một cách quy củ và có hệ thống. Có nghĩa là, một cuốn sách giáo khoa không chỉ cung cấp những tri thức, mà còn phải có hệ thống câu hỏi hoặc bài tập giúp rèn kỹ năng và kinh nghiệm.
- Sách hướng dẫn là một loại sách cơ bản của Wikibooks. Một cuốn sách hướng dẫn được biên soạn để trình bày cách thức làm một hoạt động gì đó, dựa trên những kinh nghiệm thực tế và lý thuyết hữu ích. Do đó, một sách hướng dẫn tốt là một cuốn sách hướng dẫn rõ ràng, dễ hiểu, sinh động, dựa trên những mẹo hay và kinh nghiệm thực tiễn.
- Sách tài liệu là một loại sách có đôi chút khác với hai loại sách còn lại. Đây là một cuốn sách được thiết kế để chứa những tri thức trong đó và để mọi người tự tìm hiểu, tham khảo.
Trong việc biên soạn, không nhất thiết phải phân biệt ba loại sách trên, bởi đôi lúc sẽ có những cuốn sách mang đặc điểm không chỉ một loại sách.
Wikibooks không làm gì?
[sửa]Không bao gồm nội dung hư cấu tự sáng tác
[sửa]Wikibooks không phải là nơi để bạn sáng tác truyện ngôn tình, tiểu thuyết lãng mạn hay các nội dung hư cấu khác, hãy nhớ điều đó. Bất kỳ nội dung hư cấu nào, kể cả là một phần nhỏ của cuốn sách đều phải bị loại bỏ.
Ngoài ra, đừng nhầm lẫn nội dung hư cấu tự sáng tác bởi biên tập viên hay blogger nào đó với một tác phẩm văn học được sáng tác bởi các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng. Tuy nhiên, tác phẩm văn học cũng không thể mang lên Wikibooks nếu nó không phục vụ mục đích giảng dạy hoặc hướng dẫn.
Không lưu trữ tác phẩm và danh ngôn
[sửa]Wikibooks không lưu trữ tác phẩm văn học, đồng thời cũng không trích dẫn nó nếu việc đó không phục vụ mục đích giảng dạy hoặc hướng dẫn của cuốn sách wiki.
Wikibooks không lưu trữ sách đã xuất bản, bởi nơi đây khuyến khích mọi người hợp tác phát triển những cuốn sách mới. Việc lưu trữ các tác phẩm đã xuất bản đã có Wikisource đảm nhận. Tuy nhiên, với những sách được phát hành tự do hoặc được chủ sở hữu đồng ý mà có nội dung phù hợp với tiêu chí Wikibooks thì được phép xuất bản trên Wikibooks.
Wikibooks không lưu trữ lời nói và danh ngôn một cách đơn thuần. Việc lưu trữ thuần các danh ngôn và lời nói đã có Wikiquote đảm nhận. Tuy nhiên, việc trích dẫn lời nói hay danh ngôn với mục đích phục vụ cho nội dung cuốn sách đương nhiên vẫn hợp lệ.
Không phải là giấy
[sửa]Đừng lo việc hết giấy để in sách hoặc trình bày nội dung sao cho vừa một trang giấy. Bởi Wikibooks không phải là giấy, do đó không có giới hạn về kích thước và nội dung viết lên. Ngoài ra, vì không phải là giấy nên đừng sợ một ngày nào đó chúng sẽ bị cháy hoặc bị xé, bởi văn bản ở trên Wikibooks được lưu trữ một cách an toàn và vĩnh viễn, kể cả những nội dung bị xóa.
Không phải phương tiện truyền thông
[sửa]Wikibooks không cho phép tuyên truyền và quảng cáo, không nhận tiền để làm thế và cũng không phải là nơi tốt để làm việc đó. Việc tuyên truyền hoặc vận động, quảng cáo, đánh bóng tên tuổi, các bài luận cá nhân hay những thứ tương tự, cho dù viết ở đâu và dưới bất cứ hình thức nào đều bị cấm và cần được loại bỏ khỏi đây.
Không hướng dẫn du lịch
[sửa]Hãy truy cập Wikivoyage, đó là nơi chứa những hướng dẫn du lịch. Wikibooks không xuất bản những cuốn sách hướng dẫn du lịch có nội dung mách bạn nên đi địa điểm nào, ăn ở đâu, ngủ tại khách sạn nào nữa. Tuy nhiên, điều đó không liên quan đến việc tạo ra các cuốn sách giúp ích cho việc đi du lịch, chẳng hạn như một cuốn sổ tay về tiếng Ý giúp cho việc du lịch Ý trở nên dễ hàng hơn.
Xem thêm
[sửa]- Wikibooks:Chào mừng thành viên Wikipedia – So sánh và phân biệt hai dự án Wikibooks và Wikipedia