Bước tới nội dung

Di sản thế giới/Vườn quốc gia Yellowstone

Tủ sách mở Wikibooks

Tổng quan

Vườn Quốc gia Yellowstone (Yellowstone National Park) là vườn quốc gia đầu tiên và lâu đời nhất trên thế giới, được thành lập vào ngày 1 tháng 3 năm 1872. Nằm chủ yếu trong tiểu bang Wyoming, nhưng cũng mở rộng vào Montana và Idaho, Yellowstone có diện tích khoảng 8.983 km² và nổi tiếng với các hiện tượng địa nhiệt độc đáo, động thực vật đa dạng, và cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ.

Lịch sử

Yellowstone được thành lập để bảo vệ khu vực địa nhiệt lớn nhất thế giới và cảnh quan tự nhiên phong phú. Quyết định thành lập vườn quốc gia này là một bước ngoặt trong lịch sử bảo tồn thiên nhiên, đánh dấu sự khởi đầu của phong trào bảo vệ môi trường trên toàn cầu. Ban đầu, Yellowstone được quản lý bởi Bộ Nội vụ Hoa Kỳ, nhưng từ năm 1917, việc quản lý chuyển giao cho Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ (National Park Service).

Địa lý và Địa chất

Yellowstone nằm trên một cao nguyên rộng lớn với độ cao trung bình khoảng 2.400 mét so với mực nước biển. Vườn quốc gia này nổi tiếng với hệ thống địa nhiệt độc đáo, bao gồm mạch nước phun, suối nước nóng, bùn sôi và các khe nứt.

  • Old Faithful: Một trong những mạch nước phun nổi tiếng nhất thế giới, phun nước cao từ 30-55m cứ mỗi 90 phút.
  • Grand Prismatic Spring: Suối nước nóng lớn nhất Hoa Kỳ và lớn thứ ba thế giới, nổi bật với các màu sắc rực rỡ do vi khuẩn nhiệt sinh sống trong nước tạo nên.
  • Norris Geyser Basin: Khu vực có các mạch nước phun hoạt động mạnh mẽ nhất và có nhiệt độ cao nhất.

Hệ sinh thái và Động thực vật

Yellowstone là một phần của Hệ sinh thái Đại Yellowstone (Greater Yellowstone Ecosystem), một trong những hệ sinh thái lớn nhất và còn nguyên vẹn nhất ở vùng ôn đới Bắc bán cầu. Vườn quốc gia này có một sự đa dạng sinh học phong phú, bao gồm các loài thực vật và động vật quý hiếm.

  • Thực vật: Rừng thông Lodgepole chiếm phần lớn diện tích rừng, cùng với các loài cây khác như linh sam Douglas, thông Ponderosa và bạch dương.
  • Động vật: Yellowstone là nơi sinh sống của nhiều loài động vật hoang dã như gấu xám, sói xám, bò rừng, nai sừng tấm, và linh dương sừng nhánh. Đặc biệt, quần thể sói xám đã được tái thả thành công vào năm 1995, tạo nên một biểu tượng của sự bảo tồn loài.

Các điểm tham quan nổi bật

Yellowstone có nhiều điểm tham quan hấp dẫn, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm:

  • Yellowstone Lake: Hồ nước ngọt lớn nhất ở Bắc Mỹ, nằm trên một miệng núi lửa khổng lồ.
  • Grand Canyon of the Yellowstone: Một hẻm núi dài 32 km, sâu khoảng 300m, nổi bật với các thác nước Lower và Upper Falls.
  • Mammoth Hot Springs: Các tầng đá vôi do nước nóng giàu canxi tạo nên, với hình dạng và màu sắc đa dạng.

Hoạt động ngoài trời

Yellowstone là thiên đường cho các hoạt động ngoài trời, bao gồm:

  • Đi bộ đường dài: Với hơn 1.600 km đường mòn, du khách có thể khám phá nhiều cảnh quan đa dạng từ rừng núi đến đồng cỏ và suối nước nóng.
  • Cắm trại: Có nhiều khu cắm trại trong vườn quốc gia, cung cấp cơ hội trải nghiệm thiên nhiên hoang dã.
  • Câu cá: Hồ Yellowstone và các sông suối trong vườn quốc gia là những điểm câu cá tuyệt vời.
  • Quan sát động vật hoang dã: Lamar Valley và Hayden Valley là hai trong số những địa điểm tốt nhất để quan sát động vật hoang dã trong môi trường tự nhiên.

Bảo tồn và tương lai

Việc bảo tồn Yellowstone là một ưu tiên hàng đầu do những thách thức từ biến đổi khí hậu, xâm nhập của các loài ngoại lai, và áp lực từ du lịch. Cục Công viên Quốc gia và các tổ chức bảo tồn khác đang nỗ lực bảo vệ và duy trì hệ sinh thái độc đáo của Yellowstone thông qua các chương trình nghiên cứu, quản lý và giáo dục cộng đồng.